به گزارش افرنگ خبر / صالح آبادی در گفت‌وگو با برنامه صف اول سیما با بیان اینکه هم اکنون ارزش مراودات ایران و روسیه حدود ۴ میلیارد دلار است که این مبادلات می‌تواند با پول ملی دو کشور انجام شود تصریح کرد: هم اکنون تفاهم نامه استفاده از پول ملی دو کشور در مبادلات تجاری خرد بین ایران و روسیه مبادله شده است، همچنین در دیگر زمینه‌های پولی و بانکی نیز برنامه زمان بندی مشخصی طراحی شده است که به تدریج اطلاع رسانی خواهد شد.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تاکید رهبرمعظم انقلاب در دیدار رئیس جمهوری روسیه با ایشان گفت: در دیدار روز گذشته رئیس جمهوری روسیه با رهبر معظم انقلاب، رهبر انقلاب بر این موضوع تاکید کردند و خواستار حذف تدریجی دلار از تعاملات اقتصادی میان دو کشور شدند و رئیس جمهوری روسیه نیز در این دیدار بر اتخاد تمهیدات لازم برای اجرایی شدن این هدف تاکید کرد.
وی همزمانی رونمایی از نماد معاملاتی جفت ارزی ریال – روبل با سفر رئیس جمهور روسیه به ایران را حاصل تلاش همه جانبه کارشناسان بانک مرکزی در سه ماه گذشته عنوان کرد و افزود: درشرایط کنونی بستر مناسبی برای استفاده از پولی ملی در تعاملات اقتصادی میان ایران و روسیه مهیا است و این امرتن‌ها محدود به روسیه نخواهد بود بلکه تجار و بازگانان می‌توانند در تمامی کشور‌های حوزه اسیای میانه که از روبل استفاده می‌شود از این ارز برای تسویه حساب‌های تجاری خود در این کشور‌ها استفاده کنند.
صالح آبادی با بیان اینکه قطعا همگام با توسعه روابط با روسیه روند صادرات ایران به روسیه افزایش خواهد یافت گفت: با رونمایی از نماد معاملاتی جفت ارز روبل – ریال از این پس امکان معامله روبل و ریال فراهم می‌شود و تجار و بازرگانانی که از محل صادرات خود به روسیه روبل در اختیار دارند یا فعالان اقتصادی روسیه که در ایران فعالیت می‌کنند و نیازمند ریال هستند می‌توانند روبل خود را به صورت توافقی به فروش برسانند و این ارز در گام نخست برای تامین نیاز‌های غیر بازرگانی همچون ارز مورد نیاز دانشجویی، مسافرتی و خدماتی در این بخش تامین خواهد شد.
وی با بیان اینکه اتفاقی که در ماه‌های اخیر علیه روسیه حادث و تحریم‌های گسترده‌ای اعمال شد، کشور‌ها را به این فکر واداشت که از ارز‌هایی غیر از دلار در معاملات استفاده کنند افزود: استفاده آمریکا از دلار به عنوان یک ابزار سیاسی در مواجهه با کشور‌های غیر همسو در قالب اعمال تحریم‌های اقتصادی مالی و پولی موجب شده تا بسیاری از کشور‌ها نیز در جهت جایگزینی ارز‌های ملی با دلار گام بر دارند و بانک‌های مرکزی بسیاری از کشور‌ها در صدد جایگزینی پول ملی خود در تعاملات تجاری به جای ارز‌های جهان روا همچون دلار هستند.
رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به اقدامات بانک مرکزی در تنظیم بازار ارز گفت: از ابتدای سال تا امروز یعنی در چهارماهه امسال ۱۳.۶ میلیارد دلار ارز حوالی در سامانه نیما مورد معامله قرار گرفت که این رقم در مدت مشابه پارسال ۷.۶ میلیارد دلار بود. به عبارت دیگر بیش از ۸۰ درصد معاملات در سامانه نیما با نرخ بین ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان تامین شد و در همین مدت کل ارز معامله شده در بازار توافقی و بازار متشکل ۴۸۶ میلیون دلار بود است که این رقم تقریبا معادل مدت مشابه پارسال است.

وی با بیان اینکه بیش از ۹۵ درصد نیاز ارزی کشور از طریق سامانه نیما در قالب حواله تامین می‌شود خاطرنشان کرد: در بازار حواله که تحت عنوان سامانه نیما تعاملات حواله‌ای نیاز واردکنندگان تامین می‌شود و بخش اسکناس نیز برای تامین نیاز در حوزه خدماتی، مسافرتی و دانشجویی است که تنها حدود ۵ درصد معاملات ارزی را به خود اختصاص می‌دهد.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: مبنای نرخ ارز در بازار نیما و بازار متشکل ارزی براساس توافق عرضه کننده و متقاضی ارز است و هیچ گونه نرخ گذاری وجود ندارد و در شرایط کنونی در برخی روز‌ها حجم عرضه از میزان تقاضا بیشتر است.
وی تاکید کرد: بانک مرکزی به شدت به دنبال عرضه ارز‌های دولتی در بازار و جمع آوری نقدینگی از بازار است چراکه در غیر این صورت بستر برای افزایش پایه پولی فراهم می‌شود رویکردی که در گذشته انجام می‌شد و بعضاً بانک مرکزی در ازای ارز دولتی، ریال در اختیار دولت قرار می‌داد، اما ارز آن را در بازار عرضه نمی‌کرد و آمار‌ها نیز گواه این رویکرد بانک مرکزی است به گونه‌ای که رشد دارایی خالص بانک مرکزی منفی ۴.۱ درصد بوده است این بدان معنا است که بانک مرکزی بیش از ارز تحویلی از سوی دولت را به بازار عرضه کرده است.
صالح آبادی گفت: هم اکنون بانک مرکزی روزانه حدود ۲۰۰ میلیون دلار ارز در بازار عرضه می‌کند که بخش عمده این ارز حاصل از صادرات غیر نفتی، محصولات فلزی، خشکبار و محصولات پتروشیمی است و خوشبختانه تمامی نیاز وارد کنندگان در بازار به راحتی تامین می‌شود.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی تلاش می‌کند تا با تامین ارز مورد نیازبخش‌های مختلف از طریق سامانه نیما یا بازار متشکل ارزی و عرضه توافقی زمینه برای کوچک شدن حجم بازار غیر رسمی فراهم کند افزود: بانک مرکزی سال گذشته ۵۷ میلیارد دلار ارز مورد نیاز بخش‌های مختلف را تامین کرد که ۳۵ میلیارد دلار آن در سامانه نیما مبادله شد که با توجه به عرضه ۱۳.۶ میلیارد دلار در چهارماهه نخست امسال در این بازار قطعاً حجم معاملات در این بازار از سال گذشته پیشی خواهد گرفت.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به محدودیت‌های ایجاد شده برای رشد تقاضای ارز برای تامین مالی حوزه قاچاق هم گفت: براساس قانون مبازره با قاچاق کالا و ارز خرید و فروش ارز در خارج از بازار متشکل ارزی، شبکه بانکی، صرافی‌های مجاز و سامانه نیما ممنوع است همچنین براساس مصوبه سران قوا انجام معاملات فردایی ارز و طلا که با شرط بندی بر نرخ طلا و ارز تاثیر گذار بودند ممنوع شده است و معامله گران این بخش مشمول مجازات می‌شوند.
صالح آبادی در پاسخ به سوالی در خصوص برخی شبهات در زمینه اختلاف قیمت برای ارز مسافرتی و شبهه توزیع رانت در این بخش گفت: ارز مسافرتی به دلیل مدارکی که از فرد متقاضی برای اثبات مسافر بودن فرد مطالبه می‌شود با ارز توافقی متفاوت است که مقداری کمتر از نرخ توافقی است، هر چند در آینده اختلاف نرخ در سرفصل‌های ۲۴ گانه خدماتی نیز به حداقل خواهد رسید و نرخ متفاوت ارز در این بخش به هیچ وجه به مفهوم توزیع رانت بین متقاضیان نیست بلکه تفاوت قیمت ناشی از مستنداتی است که فرد متقاضی باید پیش از دریافت ارز به صرافی ارائه دهد.
وی افزود: در عین حال نرخ ارز حواله‌ای به دلیل حجم بالای معاملات همواره از اسکناس کمتر بوده است و در مقابل قیمت در بازار متشکل به دلیل اینکه معاملات درحجم خرد متفاوت است برهمین اساس با راه اندازی معاملات توافقی از حدود دو ماه پیش زمینه برای عرضه و تقاضای ارز در صرافی‌ها و تسهیل در تامین ارز مورد نیاز مردم مهیا شد.
رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نزدیک به صفر بوده است
بخش دیگر گفت وگوی رئیس کل بانک مرکزی با برنامه صف اول شبکه یک سیما به موضوع وضعیت آمار‌های اقتصادی اختصاص داشت صالح آبادی با اشاره به اخرین آمار نقدینگی در سه ماهه نخست امسال گفت: رشد نقدینگی در سه ماهه ابتدایی امسال نسبت به پایان اسفند ماه سال گذشته ۵.۶ درصد رشد داشت و حجم نقدینگی از ۴۸۳۲ همت به ۵۱۰۰ همت رسید.
وی رشد نقدینگی را ناشی از دو عامل مهم ضریب فزاینده رشد پایه پولی عنوان کرد و افزود: رشد پایه پولی در پایان خرداد ماه در مقایسه با اسفند ماه سال گذشته ۶ درصد رشد داشته است و در زمینه عوامل موثر بر ظریب فزاینده نیز آمار‌ها نشان می‌دهد در همین مدت خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی نیز منفی ۴.۱ درصد بوده است که در این زمینه کنترل خوبی اتفاق افتاده است و رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نزدیک به صفر بوده است، همچنین اوراق دولتی خریداری شده از بانک‌ها توسط بانک مرکزی سال گذشته ۹۵ هزار میلیارد تومان بوده که این رقم هم اکنون به ۵۹ هزار میلیارد تومان رسیده است یعنی بانک مرکزی اوراق را در بازار فروخته و پول آن را جمع کرده است.

رئیس کل بانک مرکزی افزود: به منظور کاهش بدهی دولت به بانک مرکزی و پرهیز از استقراض دولت از بانک مرکزی برای تامین تنخواه در ماه‌های ابتدایی سال مقرر شد تا دولت بجای دریافت تنخواه از منابع رسوب کرده در حساب‌های خزانه حساب‌های سپرده دستگاه‌های دولتی نزد بانک مرکزی استفاده کند و با محقق شدن تدریجی درآمد‌های دولت این منابع جایگزین شود تا دولت به بانک مرکزی مقروض نشود با این تصمیم بدهی دولت به بانک مرکزی با رشد منفی ۸۶ هزار میلیارد تومان مواجه شد.
صالح آبادی ابراز امیدواری کرد با هماهنگی ایجاد شده میان بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه و برگزاری جلسات منظم ماهانه و هفتگی وجود دارد امسال دولت به بانک مرکزی مقروض نشود همچنین مقرر شده تا در صورت نیاز به انتشار این اقدام در زمان مناست انجام شود و حجم فروش اوراق نیز متناسب با نیاز خزانه باشد.
وی از تشکیل کارگروه نقدینگی و پایه پولی در بانک مرکزی به منظور رصد اثار تصمیم گیری‌ها بر نقدینگی و پایه پولی خبرداد و افزود: بانک مرکزی با تدابیری که اتخاذ کرده در صدد کنترل نقدینگی است، اما تورم همواره متاثر از جانب عرضه، تقاضا و انتظارات است.
وی گفت:بخش عمده از تورم کنونی ناشی از ناحیه عرضه است به گونه‌ای که رشد قیمت‌های جهانی منجر به بروز تورم بی سابقه‌ای در جهان شده است به طوری که نرخ تورم در امریکا به رقم بی سابقه ۹ درصد رسید و در اروپا نیز شاهد رشد تورم بودیم و این تورم جهانی عمدتاً ناشی از افزایش عوامل هزینه‌ای بود که این افزایش عوامل در کشور ما نیز حادث شد به گونه‌ای که شاهد افزایش قیمت گندم، ذرت، دانه‌های روغنی و برخی اقلام بودیم ضمن اینکه بخش دیگری از افزایش قیمت داخلی ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بود.

صالح آبادی گفت: بانک مرکزی تاکنون موفق به مهار اثرگذاری عامل تقاضای که عمدتا ناشی از رشد نقدینگی و کسری بودجه دولت است شده است ضمن آنکه هم اکنون بانک مرکزی براساس محاسبات دقیق رقم ماهانه رشد نقدینگی و تورم را محاسبه کرده است و تمامی عوامل تاثیر گذار بر این عوامل را رصد می‌کند و درنهایت عامل انتظارات تورمی است که رسانه‌ها نقش تاثیرگذاری در این بخش دارند.