در راستای تلاش دستگاه قضایی برای تحقق شعار سال ۱۴۰۱ «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» و به منظور هوشمندسازی هرچه بیشتر عدلیه و تسهیل و تسریع دسترسی مردم به عدالت، جلسه مشترک اعضای شورای عالی قوه قضاییه با مسئولان ارشد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با عنوان «تحول قضایی با رویکرد دانش‌بنیان» برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در جریان این نشست با اشاره به تجارب «سورنا ستاری» در مسئولیت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و احساس مسئولیت وی در راستای افزایش توانمندی‌های فناورانه در کشور و ارتقای نظام ملی نوآوری، اظهار داشت: با وجود اقداماتی که طی سال‌های اخیر در حوزه‌های علمی و فناورانه در کشور انجام گرفته، اما کماکان با نقطه مطلوب فاصله داریم.
رییس عدلیه به راهکارها و ایده‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اشاره کرد که شایسته است زمینه انتقال آنها به دستگاه قضایی در راستای ایفای مسئولیت‌های خطیر این دستگاه در حوزه‌های گوناگون فراهم شود.
وی به طور مشخص از زیرساخت‌هایی نظیر نرم‌افزار رصد لحظه ای تغییر کاربری‌ها و سامانه‌های مجهز احراز هویت نام برد که بهره‌مندی تمام و کمال دستگاه قضا از این زیرساخت‌های فناورانه را در نتیجه همکاری و هم افزایی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دانست و گفت: پیاده سازی این روند به تسهیل و تسریع امور و مأموریت‌های عدلیه در راستای گسترش عدالت خواهد انجامید.
رییس دستگاه قضا در ادامه با اشاره به مقوله مهم شناسایی و تشخیص هویت مجرمین با بهره‌گیری از ابزارهای فناورانه و هوشمند و نقش فن آوری های نوین در کمک به دستگاه قضایی در این زمینه، گفت: شناسایی مجرمانی که در صحنه ارتکاب جرم مبادرت به پوشاندن چهره خود می‌کنند همواره یکی از دغدغه‌های مسئولان و ضابطان ذیربط قضایی بوده است؛ اکنون این مهم با کمک ابزارهای نوین هوشمند و فناورانه میسر شده است؛ لذا جا دارد دستگاه قضایی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این زمینه با یکدیگر همکاری و تشریک مساعی بیشتری داشته باشند.
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای همچنین با اشاره به معضل وجود تناقضات و اختلافات در کارشناسی برخی پرونده‌های قضایی که از علل اطاله دادرسی محسوب می‌شود، تصریح کرد: باید در موضوع رفع آسیب‌های امر کارشناسی پرونده‌های قضایی از جمله معضل وجود تناقضات و اختلافات در کارشناسی‌ها به سمت هوشمندسازی و بهره‌گیری از سامانه‌های فناورانه حرکت کنیم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این زمینه نیز می‌تواند کمک کار دستگاه قضایی باشد.
وی «پیشگیری از تصرفات اراضی ملی و منابع طبیعی و تغییر کاربری اراضی زراعی با بهره‌گیری از ابزارهای هوشمند و فناورانه» را مورد تاکید قرار داد و گفت: روند ساخت‌وسازهای غیرقانونی در اراضی ملی، منابع طبیعی، حریم و بستر رودخانه‌ها و تغییر کاربری اراضی زراعی که با اهمال و عدم لحاظ جنبه‌های پیشگیرانه از سوی برخی دستگاه‌های ذیربط همراه می‌شود، رویه‌ای نامطلوب و فسادزا است.
وی خاطرنشان کرد: اگر بتوان با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوشمند و نرم‌افزارهایی از تغییر کاربری اراضی و ساخت‌وسازهای غیرمجاز در حاشیه و بستر رودخانه‌ها پیشگیری کرد، جلوی بسیاری از خسارت‌های تحمیلی به بیت‌المال و محیط زیست گرفته خواهد شد و دیگر با هزینه‌های ناشی از قلع و قمع آن مستحدثات غیرمجاز نیز مواجه نخواهیم بود.
رییس دستگاه قضا به معاون راهبردی و رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه دستور داد تا جلسات خود با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را بصورت مداوم و مستمر پی‌گیری کنند تا در نتیجه تشریک مساعی و تعامل ایجاد شده، هوشمندسازی فرآیندها و الکترونیکی کردن امور قضایی در راستای «تسهیل و تسریع در دسترسی مردم به عدالت» و «شفافیت» بیش از پیش تحقق یابد.
گشایش نمایشگاه دستاوردها در حوزه فناوری‌های حقوقی و قضایی
براساس این گزارش، در راستای تاکیدات حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای ناظر بر افزایش مشارکت همه نخبگان حوزه فناوری‌های نوین در امر پیشبرد دستگاه قضایی هوشمند و منحصر نشدن مشارکت نخبگان به صِرف جلسات هم‌اندیشانه، مقرر شد که اولین نمایشگاه دستاوردها در حوزه فناوری‌های حقوقی و قضایی به همت پردیس نوآوری حقوقی و قضایی برگزار شود. تا از نظرات بازدید کنندگان و نخبگان و شرکت های دانش بنیان نیز در این خصوص بیش از پیش استفاده شود.
این نمایشگاه در روز شنبه ۳۱ اردیبهشت و با محورهای «احراز هویت آنلاین»، «امضای دیجیتال»، «پلتفرم ارائه خدمات حقوقی»، «پلتفرم ارتباط وکیل و موکل»، «ساماندهی به پرونده‌ها و دعاوی»، «دادگاه آنلاین و دادگاه‌یار»، «پایگاه داده» و «ژئواینفورماتیک قضایی» در محل پردیس نوآوری حقوقی و قضایی برگزار خواهد شد.
