کشتی سال خوبی را پشت سر گذاشت و اتفاقات خوبی برای این رشته رقم خورد. جدا از سومی ارزشمند تیم ملی آزاد و نایب قهرمانی فرنگیکاران در نروژ و بردهای فوقالعاده دلچسبی که در سال 1400 حاصل شد، ویژهترین اتفاق برای کشتی، بازگشت به صدر اخبار و اول شدن دوباره در ورزش ایران بود.
کشتی در سالی که پشت سر گذاشته شد، توانست جایگاه اولی خود را پس بگیرد و بار دیگر به عنوان ورزش ملی ایران، به خانههای مردم برود. هرچند به گفته علیرضا دبیر هنوز هم حتی به 30 درصد از آن چیزی که باید باشد، نرسیده، اما سال 1400 نقطه شروع دوبارهای برای کشتی بود، چیزی که همه امیدوار به تداوم آن هستند.
مسابقات جهانی 2021 نروژ به واقع نقطه عطف ورزش ایران در سال 1400 بود، جایی که شادی و جشن ملی این بار برای کشتی و شکست حریفان سنتی رقم خورد.
*بازگشت کشتی جهان به تقویم اتحادیه جهانی
کشتی درحالی سال 1400 را شروع کرد که بازیهای المپیک 2020 توکیو بعد از یک سال تعویق و گمانهزنیهای مختلف در خصوص احتمال لغو کلی المپیک قرار بود به انجام برسد و از همین رو مسابقات بار دیگر از سر گرفته شد.
کرونا کشتی را در حین برگزاری مسابقات گزینشی المپیک در سال قبلتر متوقف کرده بود. اتحادیه جهانی کشتی البته خیلی تلاش کرد که در سال 1399 یا 2020 بتواند مسابقه جهانی را جایگزین المپیک کند، اما با مخالفت شدید آمریکاییها، ژاپنیها و کاناداییها نتوانست این کار را انجام دهد و صرفا به برگزاری مسابقه جامجهانی در بلگراد بسنده کرد. در سال 1400 مسابقات طبق تقویم به روال خود بازگشت و جز مسابقات قارهای ردههای پایه، باقی رقابتها برگزار شدند.
*سهمیه تیم آزاد کامل شد، فرنگی به سهمیه کامل نرسید
تیمهای ملی آزاد و فرنگی ایران که حالا دیگر در شرایط قرنطینه به اردوها بازگشته بودند، سال 1400 را در اردوی آمادهسازی مسابقات قهرمانی آسیا که اولین مرحله از گزینشی المپیک را هم در خود داشت، آغاز کردند.
آلماتی در فروردین ماه میزبان دو رقابت شده بود، گزینشی المپیک و قهرمانی آسیا. کشتی آزاد و فرنگی به 6 سهمیه دیگر احتیاج داشتند که تیم آزاد توانست با امیرمحمد یزدانی، یونس امامی و محمدحسین محمدیان سه سهمیه باقیمانده را بگیرد و در کنار روسیه تنها تیمهایی باشد که با سهمیه کامل راهی المپیک خواهد شد. تیم ملی فرنگی اما در قزاقستان محمدرضا گرایی و محمدهادی ساروی دو سهمیه گرفت و حسین نوری درحالیکه از حریف چینیاش پیش بود، از رسیدن به سهمیه بازماند. هر دو تیم در ادامه نیز قهرمان آسیا شدند.
کشتی آزاد بعد از آلماتی دیگر تمام تمرکزش را روی المپیک و انتخاب تیم گذاشت اما تیم فرنگی اردیبهشت ماه با ناصر علیزاده به دومین مسابقه کسب سهمیه که مخصوص همه قارهها بود، رفت که این کشتیگیر جوان مازندرانی با وجود عملکرد خوبی که داشت و در این رقابتها هم سوم شد، اما نتوانست سهمیه 87 کیلو را بگیرد و این بار هم کشتی فرنگی نتوانست به سهمیه کامل برسد هرچند که در ادامه بهتر از تیم آزاد که سهمیه کامل گرفته بود، کار خود را در توکیو تمام کرد.
*نوجوانان جهان؛ آزاد 3 طلا، فرنگی بدون طلا با چاشنی پنجمی
بوداپست مجارستان میزبان مسابقات کشتی نوجوانان جهان در روزهای 28 تیر تا 3 مرداد بود که هر دو تیم آزاد و فرنگی ایران به عنوان پنجمی این رقابتها رسیده و روی سکو نرفتند.
در رشته آزاد علی خرمدل در وزن 51 کیلوگرم، سید حسن اسماعیلنژاد در وزن 71 کیلوگرم و امیررضا معصومی در وزن 110 کیلوگرم به مدال طلا و علی رضایی در وزن 65 کیلوگرم به مدال برنز رسیدند. شهداد خسروی و محمدرضا شاکری در اوزان 55 و 60 کیلوگرم نیز پنجم شدند.
در رشته فرنگی نیز تیم ایران توسط سیدمصطفی رضایی و علیرضا عبدولی در اوزان 60 و 71 کیلوگرم صاحب مدال نقره و علی جلالی عبدالوند در وزن 92 کیلوگرم صاحب مدال برنز شد.
در پایان این رقابتها محمد طلایی سرمربی تیم ملی نوجوانان جای خود را به مجید ترکان داد و محسن سوریان نیز جای مسعود هاشمزاده را در تیم ملی فرنگی گرفت.
*جوانان جهان؛ درخشش فوقالعاده شاگردان محسن کاوه
رقابتهای کشتی جوانان قهرمانی جهان روزهای 27 تا 31 مردادماه در شهر اوفا روسیه برگزار شد. تیم آزاد که هدایتش را محسن کاوه مدیر تیمهای ملی برعهده داشت با اقتدار و با کسب 5 طلای ارزشمند قهرمان جهان شد. رحمان عموزاد خلیلی، عرفان الهی، محمد نخودی، امیرحسین فیروزپور و علی اکبرپور در اوزان 61، 70، 79، 86 و 125 کیلوگرم به مدال طلا، مهدی حاجیلوئیان در وزن 92 کیلوگرم به مدال نقره و علیرضا عبداللهی در وزن 97 کیلوگرم به مدال برنز رسیدند و تیم کشورمان با 178 امتیاز قهرمان شد. پس از تیم ایران تیمهای روسیه و آمریکا به ترتیب با 142 و 129 امتیاز دوم و سوم شدند. این تنها ردهای بود که کشتی ایران در سال 1400 موفق به جا گذاشتن روسها شد.
تیم فرنگی جوانان نیز که با هدایت روحالله میکائیلی به اوفا رفته بود هم با تنها طلای امیررضا دهبزرگی در وزن 55 کیلوگرم، یک مدال نقره سعید اسماعیلی در وزن 60 کیلوگرم و 5 مدال برنز ایمان محمدی در وزن 63 کیلوگرم، محمدحسین آذرمدخت در وزن 77 کیلوگرم، محمد ناقوسی در وزن 82 کیلوگرم، مرتضی القوسی در وزن 97 کیلوگرم و امیرمحمد بیات در وزن 130 کیلوگرم و با 130 امتیاز به عنوان نایبقهرمانی دست یافت.
*چالش کشتی آزاد با موضوع انتخاب تیم ملی؛ فرنگیکاران بدون حاشیه انتخاب شدند!
بعد از پایان مسابقات کسب سهمیه، حالا همه تمرکز هر دو تیم روی موضوع انتخاب نفرات بود. کشتی فرنگی که با محمد بنا که از سالها قبل راه و شیوه خود را برای انتخاب مشخص کرده بود، این بار هم با همین روش و با حمایت صددرصدی حمید سوریان نایب رئیس 7 مداله فدراسیون کشتی از سرمربی تیم ملی و برنامههایش کارش را پیش برد اما در رشته آزاد اختلاف نظر زیادی در این خصوص وجود داشت چراکه رئیس فدراسیون کشتی خودش آزادکار بوده و حساسیت زیادی هم روی این تیم داشت.
پیش از المپیک، موضوع انتخاب در تیم ملی آزاد بحث برانگیزتر از کشتی فرنگی شد. در آن مقطع گفته میشد که نظر سرمربی تیم ملی آزاد در چهار وزن 57، 74، 97 و 125 کیلوگرم روی رحمان عموزاد، یونس امامی، محمدحسین محمدیان و امیرحسین زارع است. در 57 کیلوگرم البته وزن عموزاد بالا رفت و به همین دلیل انتخابی را با اختلاف زیاد به رضا اطری باخت و از گردونه المپیک حذف شد.
امیرمحمد یزدانی هم در حالی که محتملترین گزینه برای حضور در المپیک در وزن 65 کیلو بود، در انتخابی درون اردویی به مرتضی قیاسی باخت تا تکلیف این وزن هم مشخص شود. در 86 کیلوگرم هم که حسن یزدانی قبلا از سد کامران قاسمپور گذشته و حضورش در المپیک را قطعی کرده بود اما در سه وزن دیگر کار به جایی رسید که رسما عنوان شد جام زیلکوفسکی لهستان تعیین کننده ملیپوشان سه وزنی خواهد بود چندین مدعی در خود دارد. به این ترتیب مصطفی حسینخانی و یونس امامی در 74 کیلو، محمدحسین محمدیان، علی شعبانی و علیرضا کریمی در 97 کیلوگرم و امیرحسین زارع و امین طاهری در 125 کیلوگرم به لهستان رفتند که درنهایت برنده این رقابتها که حسینخانی، محمدیان و زارع بودند به عضویت تیم ملی درآمدند.
تیم ملی فرنگی هم بعد از جام پیتلانسکی لهستان تیم المپیکیاش را معرفی کرد: علیرضا نجاتی در 60 کیلو، محمدرضا گرایی در 67 کیلو، محمدعلی گرایی در 77 کیلو، محمدهادی ساروی در 97 کیلو و امین میرزازاده در 130 کیلوگرم.
*از حمایت ویژه تا 4 مدال المپیکی در توکیو؛ طلسم تیلور نشکست
اتفاق خوبی که پیش از المپیک در اردوی تیمهای ملی آزاد و فرنگی رخ داد، حضور و حمایت قهرمانان پیشین کشتی در تمرینات و سپس مسئولان در اردوها و تقدیر از کشتیگیران بود.
این بار قدردانی از قهرمانان کشتی، به وعده و وعید محول نشد و خیلیها به خانه کشتی آمده و ملیپوشان را با روحیه خوبی بدرقه کردند.
در توکیو 4 مدال از آن کشتی ایران شد، حسن یزدانی و امیرحسین زارع به دو مدال نقره و برنز رسیدند و محمدرضا گرایی و محمدهادی ساروی صاحب نشانهای طلا و برنز شدند. تلخترین لحظه المپیک جایی بود که حسن یزدانی به شکست تیلور خیلی نزدیک شد اما در ثانیههای پایانی اسیر تیزهوشی حریف آمریکایی شد و برای سومین بار مقابل حریف شکست خورد.
پیش از المپیک هم امیدی به کسب مدال در سه وزن 57، 65 و 74 کیلو نبود، اما اطری تا پای مدال پیش رفت و البته شوک آورترین شکست تیم آزاد مربوط به محمدحسین محمدیان بود که خیلی از کارشناسان برای او یک مدال کنار گذاشته بودند اما او در مبارزه اول مغلوب اودیکادزه گرجستانی شد.
تیم فرنگی هم اگر کمی خوششانستر بود شاید با امین میرزازاده هم میتوانست برنز دیگری به دست آورد. علیرضا نجاتی که با برنز جهان در سال 2019 یکی از شانسهای کسب مدال محسوب میشد هم در اولین مبارزه تن به شکست داد.
بیشک ستاره کشتی ایران در توکیو، محمدرضا گرایی بود. کشتیگیری که از 72 کیلو به 67 کیلو بازگشته و بیش از دو سال وزنش را حفظ کرده بود و پیش از آنکه مدال جهانی بگیرد، کارنامهاش با طلای المپیک درخشان شد.
*پژمان درستکار جای محمدی را گرفت، بنا تا المپیک ابقا شد
یکی از مهمترین اتفاقات سالی که گذشت، پایان حضور غلامرضا محمدی در راس تیم ملی آزاد بود. در پایان بازیهای المپیک، همکاری فدراسیون و محمدی با هم قطع شد و قابل پیشبینیترین اتفاق ممکن برای تیم آزاد رخ داد. پژمان درستکار سرمربی تیم ملی شد و هرچند در آن مقطع غلامرضا محمدی سکوت اختیار کرد اما در ماههای پایانی سال سکوتش را شکست و صحبتهایی علیه رئیس فدراسیون داشت.
محمد بنا اما بعد از توکیو، به اسلو رفت و در ادامه نیز فدراسیون کشتی برای المپیک 2024 پاریس هم از او برنامه خواست تا نشان دهد باوجود منتقدان سرسختی که محمد بنا از بین شاگردان المپیکیاش دارد، به شدت حامی اوست.
*اسلو، جشن ملی و بازگشت دوباره کشتی به صدر ورزش ایران
در فاصله دو ماه بعد از رقابتهای المپیک طی روزهای 10 تا 18 مهر ماه، مسابقات جهانی 2021 در نروژ به انجام رسید. جایی که پیروزیهای ارزشمندی به نام کشتی ایران نوشته شد و بردهای ارزشمندی که توسط شاگردان درستکار و بنا رقم خورد، جشنی ملی در سراسر کشور به پا کرد.
تیم آزاد با حسن یزدانی در وزن 86 کیلوگرم، کامران قاسم پور در وزن 92 کیلوگرم و امیرحسین زارع در وزن 125 کیلوگرم به مدال طلا، علیرضا سرلک در وزن 57 کیلوگرم، امیرمحمد یزدانی در وزن 65 کیلوگرم و محمد نخودی در وزن 79 کیلوگرم به مدال نقره و مجتبی گلیج در وزن 97 کیلوگرم به مدال برنز دست یافت. هرچند سومی سال 2019 در اسلو هم برای تیم آزاد تکرار شد اما این بار با فاصله کمی با روسیه و آمریکا در این جایگاه قرار گرفتیم. تیمهای روسیه و آمریکا با 173 و 165 امتیاز و تیم ایران با 162 امتیاز ردههای اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.
اتفاق ویژه در اسلو پیروزی حسن یزدانی مقابل دیوید تیلور بعد از قبول سه شکست بود. لحظهای رویایی که کشتیدوستان ایرانی سالها به انتظارش نشسته بودند. کامران قاسمپور هم با شکست جیدن کاکسی که قبلا 4 مرتبه متوالی شکست را به دیگر نماینده ایران تحمیل کرده بود، در صدر وزن 92 کیلوگرم قرار گرفت و همچنین امیرحسین زارع این بار در اسلو هم طاها آکگول ترک و هم گنو پتریاشویلی گرجستانی را شکست داد و قهرمان جهان شد. همچنین در اوزانی به مدال رسیدیم که در المپیک هیچ شانسی برای نمایندگان کشورمان برای کسب مدال قائل نبودیم.
تیم ملی فرنگی هم در اسلو بهترین عملکرد را داشت. این تیم با میثم دلخانی در وزن 63 کیلوگرم، محمدرضا گرایی در وزن 67 کیلوگرم، محمدهادی ساروی در وزن 97 کیلوگرم و علی اکبر یوسفی در وزن 130 کیلوگرم به مدال طلا و محمدعلی گرایی در وزن 77 کیلوگرم و پژمان پشتام در وزن 82 کیلوگرم به مدال برنز رسید و تیم ایران در رده بندی تیمی با کسب 146 امتیاز بعد از روسیه 152 امتیازی نایب قهرمان جهان شد.
داشتن چهار فینالیست و کسب 4 مدال طلا و همچنین دستیابی به مدال طلای سنگین وزن افتخاراتی بود که برای اولین بار در کشتی فرنگی رقم میخورد.
*زیر23 سال جهان؛ دو نایب قهرمانی و دو طلای دیگر در صربستان
بعد از روزهای خوبی که کشتی در اسلو تجربه کرد، امیدهای ایران طی روزهای 10 تا 14 آبان در بلگراد روی تشک رفتند و دو عنوان نایب قهرمانی تیمی و دو طلای دیگر از این رویداد به نام کشتی نوشته شد.
تیم آزاد با هدایت تقی اکبرنژاد توسط امیرعلی آذرپیرا در وزن 97 کیلوگرم به مدال طلا، محمدصادق فیروزپور و سجاد غلامی در اوزان 74 و 86 کیلوگرم به مدال نقره و احمد محمدنژاد جوان، علی اکبر فضلی، علی سوادکوهی، امیرحسین فیروزپور و سید مهدی هاشمی در اوزان 57، 70، 79، 92 و 125 کیلوگرم و با 140 امتیاز به عنوان نایب قهرمانی رسید.
تیم فرنگی هم با مدال طلای امین میرزازاده در وزن 130 کیلوگرم، 4 مدال نقره پویا دادمرز در وزن 55 کیلوگرم، مهدی محسن نژاد در وزن 60 کیلوگرم، محمدجواد رضایی در وزن 67 کیلوگرم، امین کاویانی نژاد در وزن 77 کیلوگرم و 2 مدال برنز علیرضا نجاتی در وزن 63 کیلوگرم و ناصر علیزاده در وزن 87 کیلوگرم با 155 امتیاز به عنوان نایب قهرمانی بسنده کرد.
*قهرمانی تیم پلنگ جویبار و فولادیها در لیگ آزاد و فرنگی
در پایان رقابتهای جهانی بزرگسالان استارت لیگ برتر در هر دو رشته زده شد. با توجه به شرایط کرونا، این بار هم مسابقات خیلی جمع و جور و مجموعا در چند روز به انجام رسید که در پایان رقابتهای آزاد تیم صنایع با رهبری رضا یزدانی به قهرمانی رسید و لیگ فرنگی نیز با قهرمانی فولادین ذوب آمل با هدایت حسن حسین زاده و البته قاسم رضایی تمام شد.
رضا یزدانی که حالا دیگر کشتی را رسما کنار گذاشته و به جرگه مربیان پیوسته، سال گذشته با استقلال نایب قهرمان ایران شد.
*چرخش دوباره چرخ کشتی با چرخه تیمهای ملی و لغو سفر جنجالی به آمریکا
تیمهای ملی آزاد و فرنگی ایران در سال 2022 براساس چرخه انتخابی تدوین شده از سوی پژمان درستکار و محمد بنا گزینش خواهند شد. کشتی در سال پیش رو، علاوه بر مسابقات کشورهای اسلامی، دو رویداد مهم بازیهای آسیایی و جهانی را در پیش دارد که علیرضا دبیر فعلا تهدید کرده اگر بودجه کافی به کشتی داده نشود، این رشته با تیمهای سومش راهی بازیهای آسیایی خواهد شد که برای ورزش ایران از اهمیت زیادی برخوردار است.
استارت چرخه در هر دو رشته البته با فاصله زمانی زیاد، با مسابقات قهرمان کشوری در زاهدان و گرگان زده شد. کشتی فرنگی در ادامه رقابتهای انتخابی جام تختی در تهران و جام تختی در اهواز را به عنوان دومین و سومین مرحله از چرخه پشت سر گذاشت و پس از آن اولین مرحله از اردوی این تیم در کمپ تیمهای ملی آغاز شد.
آزادکاران تا اینجای کار مسابقات کشوری و انتخابی جام تختی را برگزار کردهاند و با توجه به اینکه سفر دوستانه به آمریکا در بهمن ماه در دستور کار بود، اردوی این تیم خیلی زودتر از تیم ملی فرنگی آغاز شد که البته به دلیل عدم صدور ویزای 6 عضو تیم اعزامی، سفر به آمریکا لغو شد.
این سفر و موضعگیریهای رئیس فدراسیون علیه آمریکا حاشیههای زیادی پیرامون این سفر ایجاد کرد. دبیر همچنین در ماههای اخیر روابط پرچالشی با محوریت بودجه کشتی، با وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک داشته است.
تیمهای آزاد و فرنگی ایران اکنون خود را برای شرکت در مسابقات قهرمانی آسیا که اواخر فروردین ماه در مغولستان برگزار میشود، آماده میکنند.