امروز : سه شنبه ۱ آبان ۱۴۰۳ - 12:59

Afrang Khabar

1400/12/16 12:59

مهمترین دلیل برای حرکت پوتین مربوط به «پیشروی ناتو» در مرزهای روسیه و «تحقیر روسیه» توسط غرب بوده است.

تحلیلی بر بازی روسیه در صفحه اوکراین

به گزارش افرنگ خبر / روز پنج اسفند ۱۴۰۰ ارتش روسیه به اوکراین حمله تمام‌عیاری را آغاز کرد و کماکان ادامه دارد و من در میزگردی که سه‌روز پیش از آن داشتیم و به‌صورت زنده پخش شد، پیش‌بینی کردم که پوتین تا کی‌یف هم پیش خواهد رفت و پیش‌بینی‌ام درست از آب درآمد. البته این را اضافه کنم که من پیشگویی نکردم بلکه مبتنی‌بر تحلیل پیش‌بینی کردم و اکنون هم معتقدم چند سناریو پیش‌روی پوتین قرار دارد که می‌توان به آن اندیشید. به‌نظرم چند سناریو قابل مشاهده است، ولی کم‌هزینه‌ترین ‌سناریو برای روسیه حفظ «وضع موجود نو» است که کرملین استاد آن است، یعنی اشغال نواحی گوناگون اوکراین و مذاکره برای مذاکره و سپردن مناطق اشغالی به یک شهروند اوکراینی که مثلا ساکن سیبری روسیه است، مانند همان مکانیسمی که در «اوستیای‌جنوبی» انجام داد. اما این سناریو مبتنی‌بر یک «استراتژی روسی» است که کمتر به آن به مثابه یک «رویه» عنایت تئوریک شده است. نام آن را من «وضعیت موجود نوین» یا «Neo-Status Quo» مفهوم‌سازی کرده‌ام. به‌عبارت دیگر، ما در‌حال ورود به یک «وضعیت موجود» جدید در نظم جهانی هستیم که توسط روسیه در‌حال ابداع شدن است. «وضعیت موجود» یعنی چه؟ به این معنی است که چینش کنونی مواضع و ساختارها و بافتارها و بسترهای کنشگری و اشیا و موقعیت‌ها به «قدرت» بستگی دارد. بنابراین روسیه براساس کلاهک‌های هسته‌‌ای‌ خود «وضعیت موجود» جدیدی را از دل نظم جهانی برای خود بیرون آورده است که به او امکان چانه‌زنی در باب الف) امنیت روسیه؛ ب) معماری و شراکت در امنیت جمعی اروپا و پ) امنیت نظم آینده جهان را داده تا با آمریکا و ناتو وارد مذاکره جدی شود. البته این پرسش اساسی باقی خواهد ماند که آیا روسیه بنیه تداوم چنین جنگ فرسایشی را برای یک برهه 10ساله دارد یا خیر

حال پس از این مقدمه اجازه دهید به پرسش اصلی خود که در باب «شطرنج قدرت پوتین» است، بپردازیم. این پرسشی است که بسیاری از تحلیلگران را مشغول خود کرده است و از خود می‌پرسند چرا پوتین به اوکراین حمله کرد؟ دلایل بی‌شماری می‌توان برای این حرکت پوتین برشمرد و مهم‌ترین دلایلی که تاکنون برشمرده شده است مربوط به «پیشروی ناتو» در مرزهای روسیه و «تحقیر روسیه» توسط غرب بوده است و حرکت پوتین و عکس‌العمل آمریکا و اروپا را در چنین چهارچوب‌هایی تفسیر و صورت‌بندی می‌کنند.

اما به‌نظرم این سنخ از تفاسیر نمی‌تواند چنین حرکت سترگی را تبیین کند. اگر صفحه سیاست جهانی را به مثابه «صفحه شطرنج» در‌نظر بگیریم، آنگاه حرکت پوتین را نمی‌توان براساس تغییر مهره‌های موجود در صفحه شطرنج تبیین کرد، بلکه حرکت او در اشغال اوکراین به مثابه برهم‌زدن صفحه و مهره‌های بازی شطرنج بود و این در عالم سیاست یک معنا بیشتر ندارد و آن این است که در میانه بازی شطرنج حریف از قوانین جودو استفاده کرده است تا نشان دهد که او در «زمین بازی» دیگری می‌خواهد بازی کند.

اگر این مفروض درست باشد که پوتین و مشاورانش علاقه‌ای به بازی شطرنج ندارند و در میانه بازی شطرنج به سراغ بازی جودو رفته‌اند آنگاه پرسش اینجاست که این تغییر بنیادین زمین بازی چه دلیل یا دلایلی دارد؟ تحقیر روسیه و پیشروی ناتو به‌عنوان دو مولفه اصلی در تبیین بازی بین روسیه و ناتو تا زمانی قابل قبول بود که کرملین طبق قواعد شطرنج مهره‌ها را می‌چید، ولی پوتین با اشغال اوکراین، کامل قواعد بازی را به‌هم زد و «زمین نوینی» برای «بازی جدید» خود که شباهتی به شطرنج ندارد بلکه به جودو و بوکس بیشتر شباهت دارد، آغاز کرده و پرسش این است که هدف این جودو یا بوکس در «زمین اوکراین» چیست؟

 

 

ارسال نظرات

نام

captcha

نظر شما