به گزارش افرنگ خبر / این روزها فیلترینگ پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی ضربه سنگینی بر کسب‌وکارهای خرد و بازارگاه‌های آنلاین وارد کرده است. طبق آمارهایی که به تازگی مرکز پژوهش بتا منتشر کرده است، زنان قربانی اصلی فیلترینگ اینستاگرام هستند؛ چرا که ۶۴ درصد از کسب‌وکارهای آنلاین بر بستر اینستاگرام در اختیار زنان است. فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی حالا خانواده‌هایی را هدف گرفته که در فضای مجازی کسب‌وکاری داشتند.

با این حال هیچ تصویر روشنی از آینده این پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی وجود ندارد و صحبت‌های اخیر مسوولان هم حاکی از آن است که فیلترینگ این شبکه‌های اجتماعی دیگر برداشته نمی‌شود. با تمام اینها اما آمارهای بتا نشان می‌دهد که با وجود فیلترینگ همچنان کاربران ترجیح می‌دهند از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی محبوب و مورد اعتمادشان استفاده کنند؛ تا جایی که بر اساس این آمارها، در یک ماه اخیر بازدید از پست‌ها و پیام‌ها در تلگرام افزایش دو برابری داشته است.

افزایش نرخ بیکاری

طبق آمارهایی که از بررسی‌های مرکز پژوهای بتا به دست آمده، بیش از دو میلیون کسب‌وکار ایرانی در اینستاگرام فعالیت می‌کنند و از این تعداد، تنها ۱۹ درصد از آنها فروش حضوری دارند. به‌طور کلی ۶۴ درصد از این جامعه آماری متعلق به کسب‌وکارهای آنلاینی است که زن‌ها صاحب آنها هستند و حالا فیلترینگ اینستاگرام ضربه بزرگی به مشاغل آنها زده. در همین راستا ‌احسان سهرابی‌، فعال کارگری و مشاور کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور در گفت‌وگو با «ایلنا» گفت: «سوال این است که آیا فیلتر شدن پیام‌رسان‌های خارجی یا کوچ به پیام‌رسان‌های داخلی، نقشی در افزایش نرخ بیکاری نداشته است؟ در پاسخ باید گفت امروزه خانواده‌های بسیاری در قالب مشاغل خانگی، کسب‌وکار مجازی به راه‌ انداخته و با حداقل سرمایه مانند دستفروش در خیابان، در فضای مجازی معیشت‌شان را تامین می‌کنند یا با کار کردن در بستر فضای مجازی، کمک هزینه تحصیل‌شان را فراهم می‌کنند؛ تکلیف این گروه‌ها که بسیاری از آنها زنان سرپرست خانوار هستند، چه می‌شود؟»

معاون تجارت و خدمات وزارت صمت هم اوایل هفته جاری در این مورد گفته بود که ۸۵ درصد از کسب‌وکار‌های کشور از فضای مجازی و اینستاگرام به عنوان مکمل تبلیغاتی استفاده می‌کنند و این‌گونه نیست که همه فروش از طریق فضای مجازی باشد. ‌علیرضا شاه‌میرزایی‌ در یک نشست خبری گفت: «تنها ۳ درصد از فروش کسب‌وکار‌ها از طریق فضای مجازی است و ۹۷ درصد آن از راه‌های دیگر و پلتفرم‌های داخلی انجام می‌شود.»

احسان سهرابی در واکنش به این موضوع گفت: «با توجه به صحبت‌های اخیر معاونت وزارت صمت که گفت مردم باید از شبکه‌های داخلی استفاده کنند، باید پرسید آیا تضمینی برای درآمدزایی یکسان یا معادل در این فضاها وجود دارد؛ خانوارهایی که متضرر می‌شوند و عموما هم کم‌درآمد هستند، چه باید بکنند؟ در چنین شرایطی فقط کسب‌وکارهای خرد آسیب می‌بینند؛ چرا که آنان با حداقل سرمایه امورات‌شان را می‌گذرانند؛ بنابراین می‌توان با اصلاح ناکامی‌های ۳درصدی که به گفته معاونت وزارت صمت به دلیل قطع اینترنت کسب‌وکارهایشان آسیب دیده، نرخ بیکاری را تقلیل داد.» سهرابی درباره افزایش نرخ بیکاری ناشی از فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی گفت: «مبنای محاسبات‌ برای نرخ بیکاری یک ساعت کار در هفته است که اصلا قابل قبول نیست؛ فارغ از اینکه شاغلان با بیش از ۲۰۰ساعت کار در هفته فقط هزینه‌های ۱۰ روز از ماه را تامین می‌کنند؛ در این میان، به دستفروشان مجازی باید بیشتر توجه شود، امروز که هزینه‌های حداقلی زندگی کارگران افزایش یافته است و یک خانواده چهار نفره درگیر نبرد بی‌امان و نابرابر با تورم و گرانی است، نتیجه‌ این روند برای آنهایی که به اجبار فضای کسب‌وکارشان را از دست داده‌اند، چه می‌شود؟ این دستفروشان، شرکت‌های ابرسرمایه‌ای ایران نیستند و توانمندی و سرمایه آنها را ندارند که با تغییر برند در شرایط بحرانی سود ببرند و حامیان قدرتمند نیز در میان فرادستان داشته باشند، بلکه صاحبان کسب‌وکارهای خُردی هستند که با کوچک‌ترین تلنگری زمین می‌خورند؛ این کم درآمدها را بیشتر دریابید.»