به گزارش افرنگ خبر / تیمی از محققان دانشگاه وریج بروکسل، به سرپرستی پروفسور کیاوش موحدی، با جزئیات، نحوه عملکرد سیستم ایمنی بدن در برابر حملات عوامل بیماری زا به مغز، را ترسیم کرده است.

این یافته‌ ها بینش های جدیدی را بر تعاملات میزبان و پاتوژن و عواقب بلندمدت عفونت ‌های مغزی ارائه می دهد و نشان می دهد که چگونه انواع مختلف سلول های ایمنی در دفاع از بدن در برابر عفونت های مغزی نقش دارند.

محققان توانستند نشان دهند: اولین خط دفاعی، توسط ماکروفاژهای مقیم مغز، نوعی گلبول سفید، تشکیل می شود. این ماکروفاژها سپس تعداد زیادی از ماکروفاژهای مشتق شده از خون را که به کنترل بیماری کمک می کنند، جذب می کنند. سپس این "ماکروفاژهای استخدام شده"، دوباره به همان سرعت پس از رفع عفونت ناپدید می شوند.

محققان دریافتند؛این مطالعه، توانایی چشمگیر چشم انداز ایمنی مغز، برای بازگشت سریع به حالت طبیعی خود، را نشان می دهد. همچنین آنها مشاهده کردند که چگونه سلول ‌های خاصی، حتی پس از بهبودی، به مدت طولانی تغییر خود را حفظ کرده و نوعی «حافظه» از عفونت دارند.

زمانی که در طول زندگی، از عفونت ‌های متعدد، رنج ببریم (به عغنوان مثال همه ‌گیری کووید-19 را در نظر بگیرید)عملکرد ماکروفاژهای بافتی می ‌تواند تغییر کند. آیا چنین عفونت های اولیه در مغز، بر احتمال ابتلا به سایر اختلالات عصبی، مانند مولتیپل اسکلروزیس یا زوال عقل تأثیر می گذارد؟ این مساله، بدون شک به موضوع داغ آینده در جامعه تحقیقاتی تبدیل خواهد شد.

مغز، به عنوان یک پست فرماندهی مرکزی عمل می کند که هر فرآیندی را در بدن ما کنترل می کند. بنابراین ضروری است که مغز، همچنین بتواند از خود در برابر بیماری محافظت کند. این امر تا حدی از طریق موانع پیچیده ای که دسترسی به مغز را محدود می کنند به دست می آید.

هرچند با وجود این لایه ‌های مختلف دفاعی، برخی از پاتوژن‌ ها، باز هم به مغز نفوذ کنند که می ‌تواند به ایجاد بیماری‌ های خطرناک و تهدید کننده، بینجامد. با این حال، حتی اگر در نهایت، عفونت با موفقیت کنترل شود و عوامل بیماری ‌زا از بین بروند، ممکن است بیماران به مدت طولانی، از مشکلات عصبی رنج ببرند. بنابراین بسیار مهم است که پویایی برهمکنش میزبان و پاتوژن و پیامدهای بلندمدت آن، به خوبی درک شود.

این تیم تحقیقاتی، عفونت تریپانوزوما بروسی، میکروارگانیسم خطرناکی که به مغز حمله می کند، را بررسی کردند،آنها دریافتند:  این انگل های تک سلولی در جنوب صحرای آفریقا زندگی می کند و می تواند باعث آسیب شناسی عصبی کشنده شوند. اگرچه دانشمندان از پیش می دانستند که این انگل ‌ها به مغز نفوذ می ‌کنند، مسیر عفونت و ماهیت پاسخ میزبان، تا به حال به خوبی شناخته نشده بود. محققان، این عفونت را در موش ها، مورد مطالعه قرار دادند.

آنها دریافتند: این انگل ها ابتدا به بافت های مرزی مغز، معروف به مننژ و شبکه مشیمیه، حمله می کنند و سپس به حفره های پر از مایع و بافت عصبی راه می یابند. با استفاده از چندین فناوری پیشرفته، محققان واکنش سیستم ایمنی را با جزئیات زیاد ترسیم کردند.

ماکروفاژها، اولین خط دفاعی را به عهده می گیرند و سیگنال هایی را به بقیه بدن ارسال می کنند تا سلول های ایمنی مشتق شده از خون را به مغز جذب کنند.

نتایج تحقیقات محققان نشان داد: ماکروفاژها در هنگام تهاجم پاتوژن به مغز، بسیار مهم هستند. ما همچنین دریافتیم، ماکروفاژهای محلی و ماکروفاژهای جذب شده از خون، نقش های متفاوتی را در طول عفونت ایفا می کنند. به عنوان مثال، سلول های ایمنی مشتق شده از خون، بیان بالاتری از پروتئین های ضد میکروبی، دارند. به این معنی که آنها می ‌توانند به خوبی انگل ‌ها را از بین ببرند.

این تیم بررسی کردند، پس از درمان موفقیت آمیز بیماری، چه اتفاقی برای این سلول های ایمنی رخ می دهد.

محققان دریافتن: به محض از بین بردن انگل ها، ماکروفاژهای جذب شده از خون به سرعت از مغز خارج شدند. در نتیجه ضروری است، که مغز پس از درمان عفونت، به سرعت به حالت عادی خود بازگردد.

پژوهشگران دریافتند:ماکروفاژهای ساکن در نواحی مرزی مغز تا ماه ‌ها پس از حذف انگل‌ ها، در حالت فعال ‌تری باقی می ‌مانند و این نشان می ‌دهد که آنها نوعی «حافظه» از عفونت را حفظ کرده ‌اند. مطالعات در سایر بافت ها قبلاً نشان داده بودند که این حافظه از عفونت، می تواند توانایی ماکروفاژها را برای پاسخ به تهدیدات آینده تغییر دهد.

نتایج تحقیقاتی در مجله Immunity منتشر شده اند.