به گزارش افرنگ خبر / بانک مرکزی آمار متغیرهای پولی در خرداد ماه را منتشر کرد که براساس آن میزان خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی با 4.1 درصد به کاهش 545 هزار و 60 میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال گذشته 4.1 درصد کاهش و در مقایسه با خرداد ماه سال گذشته 13.8 درصد افزایش داشته است.

خالص مطالبات بانک مرکزی بخش دولتی در خرداد ماه به 14 هزار و 10 میلیارد تومان رسیده در حالی که این رقم در خرداد ماه سال گذشته معادل 40 هزار و 820 میلیارد تومان بوده است. درواقع میزان خالص بدهی دولت به بانک مرکزی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 65.7 درصد کاهش داشته است.

خالص مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها 144 هزار و 940 میلیارد تومان بوده که نسبت به پایان سال گذشته 0.9 درصد افت و نسبت به ماه مشابه سال قبل 27.8 درصد رشد کرده است.

خالص سایر اقلام بانک مرکزی در خرداد ماه منفی 63 هزار و 640 میلیارد تومان است که در مقایسه با اسفند ماه سال گذشته 167.6 درصد کاهش یافته است.

میزان سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی در خرداد ماه امسال 194 هزار و 330 میلیارد تومان بوده که نسبت به پایان سال گذشته 26.8 درصد کمتر شد اما در مقایسه با خرداد ماه سال گذشته 20.8 درصد بیشتر شده است.

براساس این آمارها، پایه پولی در پایان این ماه به 640 هزار و 370 میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال گذشته 6 درصد رشد نشان می‌دهد. در دو ماهه اول امسال رشد پایه پولی 6.5 درصد و حجم پایه پولی 643 هزار و 210 میلیارد تومان بود؛ بنابراین حجم پایه پولی در خرداد ماه نسبت به ماه قبل 2 هزار و 840 میلیارد تومان کمتر شده است.

یکی از علل اصلی کنترل پایه پولی کاهش قابل توجه دریافت تنخواه بودجه از دولت بوده است به‌طوری که در سال گذشته دولت قبل، در سه ماهه اول سال 50 هزار و 50 میلیارد تومان تنخواه از بانک مرکزی دریافت کرد اما این رقم در سه ماهه اول سال 1401 معادل 18 هزار و 180 میلیارد تومان بوده است.

همین مساله موجب شد که میزان رشد پایه پولی در سه ماهه اول سال 1401 به سطح 6 درصد کاهش یابد چرا که در سه ماهه اول سال گذشته میزان رشد پایه پولی 9.2 درصد بوده است.

حجم نقدینگی در سه ماهه اول امسال با 5.6 درصد رشد به 5 هزار و 104 هزار و 960 میلیارد تومان رسیده است. رشد نقدینگی در سه ماهه ابتدایی سال گذشته 6.6 درصد بود.

بدهی بانک‌های تجاری دولتی به بانک مرکزی با 9.4 درصد کاهش نسبت در سه ماهه اول امسال به 44 هزار و 950 میلیارد تومان رسیده است. میزان بدهی بانک‌های تجاری دولتی به بانک مرکزی در این ماه نسبت به ماه قبل 650 میلیارد تومان کاهش داشته است.

همچنین بدهی بانک‌های تخصصی دولتی به بانک مرکزی 47 هزار و 900 میلیارد تومان درج شده که نسبت به پایان سال قبل 2.7 درصد افت کرده است. حجم بدهی بانک‌های تخصصی دولتی در این ماه نسبت به ماه قبل 660 میلیارد تومان کمتر شده است.

درواقع بدهی بانک‌های دولتی به بانک مرکزی در خرداد ماه کمتر از ماه قبل و کمتر از پایان سال گذشته بوده اما در سرفصل بانک‌های غیردولتی، خصوصی و موسسات اعتباری بدهی، بدهی به بانک مرکزی با رشد 9.8 درصدی در سه ماهه اول امسال، به رقم 52 هزار و 90 میلیارد تومان افزایش یافته است.

این رقم نسبت ماه قبل  (اردیبهشت ماه 1401) بالغ بر 8 هزار و 830 میلیارد تومان بیشتر شده است. باید علت این رشد بدهی بانک‌های خصوصی به بانک مرکزی در روزهای آینده بررسی شود اما به نظر می‌رسد این رشد بدهی ناشی از وضعیت بد بانک‌های ناتراز است و دولت باید در آینده‌ای نزدیک بانک‌های ناتراز را تعیین تکلیف کند به‌طوری که همواره شاهد روند رو به رشد بدهی این بانک‌ها به بانک مرکزی نباشیم.