بازگشایی مرزهای زمینی با عراق و ازسرگیری سفرهای زمینی به عتبات از موضوعاتی است که در ماه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از مشتاقان زیارت عتبات در انتظار برقراری سفر زمینی به عتبات هستند. همچنین مخاطبان خبرگزاری فارس در کمپینی با توجه به بالا بودن هزینه سفر هوایی به عتبات، خواستار باز شدن مرزهای زمینی با عراق شدند.
گرانی سفر هوایی عتبات و اشتیاق زائران برای برقراری سفر زمینی
سفر عتبات در سال جاری با پیگیری‌های دولت بعد از برداشته شدن ویزا برای سفرهای هوایی، پس از ۲ سال تعطیلی از سر گرفته شد و زائران ایرانی به صورت هوایی عازم عتبات شدند. از همان زمان برقراری سفرهای هوایی به عتبات، مسؤولان سازمان حج و زیارت پیگیر ازسرگیری سفرهای زمینی به عتبات بودند. چرا که هزینه سفر عتبات نسبت به آخرین دوره اعزام در سال ۹۸ بیش از ۲ برابر شده بود و بسیاری از مشتاقان زیارت امکان تشرف به عتبات را نداشتند.
با وجود پیگیری‌های مختلف در آن دوره خبری از بازگشایی مرز زمینی نبود؛ تا اینکه ایرج مسجدی، سفیر کشورمان در عراق از موافقت طرف عراقی برای بازگشایی مرزهای زمینی با ایران خبر داد و حتی رئیس سابق سازمان حج و زیارت به برنامه‌ریزی به منظور اعزام زائران به صورت زمینی و با شیوه نوین اشاره کرد.
وعده‌هایی که محقق نشد/ نیمه شعبان مرز زمینی عراق بازگشایی می‌شود؟
هر لحظه بسیاری از مشتاقان زیارت عتبات منتظر بازگشایی مرزهای زمینی بودند تا اینکه طرف عراقی از باز شدن مرزها از اول ماه رجب خبر داد، اما این وعده محقق نشد و پس از آن سفیر کشورمان در عراق به نقل از مسؤولان عراقی اول ماه شعبان را زمان بازگشایی مرز زمینی اعلام کرد که این بار هم مرز زمینی بازگشایی نشد و سیدصادق حسینی، رئیس سازمان حج و زیارت از محقق نشدن این وعده خبر داد و گفت که طرف عراقی بازگشایی مرز زمینی را به نیمه شعبان همزمان با ۲۷ اسفندماه موکول کرده است.
به گفته یک منبع آگاه، طرف عراقی هنوز تصمیم قطعی برای بازگشایی مرز زمینی با ایران نگرفته و با توجه به شیوع کرونا نگران باز شدن مسیر زمینی و حضور زائران در این کشور و همچنین شیوع کروناست. دلیل محقق نشدن وعده‌ها نیز همین امر است.
با این وجود، با توجه به اینکه بسیاری در ماه شعبان و اعیاد شعبانیه مشتاق زیارت عتبات هستند، به دلیل وعده طرف عراقی به سوی مرزها به ویژه مرز مهران حرکت کردند تا بتوانند به زیارت ارباب مشرف شوند. اما با درهای بسته در مرزها مواجه شده و مجبور به بازگشت شدند.
به گفته یکی از مسؤولان مرز مهران، با وجود حضور برخی از مشتاقان زیارت عتبات برای عبور از مرز مهران، به دلیل نداشتن موافقتنامه اجازه تردد نداشتند و به شهرهای خود بازگشتند.
هیچ زائری از مرزهای زمینی نمی‌تواند به عراق برود
همچنین حسین قاسمی، مدیرکل امور مرزی وزارت کشور با بیان اینکه مرزهای زمینی به عراق برای تردد زائران مسدود است، می‌گوید: هنوز مصوبه‌ای برای بازگشایی مرزهای زمینی با عراق ابلاغ نشده و روند تردد از مرزهای زمینی ایران و عراق همچون گذشته است. فقط افرادی که ویزای کاری یا تحصیلی دارند یا تجار و آنهایی که موافقتنامه عراق دارند، می‌توانند از مرز زمینی عبور کنند.
وی همچنین از مشتاقان زیارت کربلا خواست تا زمان بازگشایی مرز زمینی و اطلاع‌رسانی در این باره، به سوی مرزها حرکت نکنند. چرا که امکان عبور از مرز زمینی برای زائران مهیا نیست و حتی در صورت ورود غیرقانونی به خاک عراق جریمه‌های سنگینی از سوی طرف عراقی وضع می‌شود.
ورود به عراق تنها از راه هوایی و برگشت به صورت زمینی مجاز است
علاوه بر این، عباس شفیعی، فرماندار مهران پس از مراجعه زائران به شهر مهران برای عبور از مرز و تماس‌های مکرر برای سفر به عراق به صورت انفرادی و گروهی از طریق مرز مهران گفته است: فعلا ورود به کشور عراق تنها از راه هوایی و برگشت به صورت زمینی مجاز بوده و مرز زمینی کماکان به دلیل محدودیت‌های کرونایی کشور مقابل بسته است. مگر اینکه افراد از سفارت و کنسولگری‌های کشور عراق دارای ویزا باشند.
ایران مانع بازگشایی مرزهای زمینی با عراق است؟
در این بین برخی از افراد هم هستند که تصور می‌کنند مسؤولان ایرانی مانع بازگشایی مرزهای زمینی با عراق هستند. اما رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به آمادگی ایران برای اعزام زائران به عتبات به صورت زمینی می‌گوید: در صورت موافقت طرف عراقی و بازگشایی مرزهای زمینی، اعزام زائران از طریق زمینی هم برقرار می‌شود تا عاشقان حسینی با هزینه کمتری بتوانند به زیارت مشرف شوند.
احتمال بسته ماندن مرزهای زمینی با عراق تا پایان سال جاری
علاوه بر این، با توجه به تحقق نیافتن وعده‌های طرف عراقی برای زمان بازگشایی مرز زمینی، برخی منابع آگاه مدعی هستند که مرز زمینی تا پایان سال جاری بازگشایی نخواهد شد و ممکن است در آستانه ماه رمضان با توجه به کاهش تعداد زائران مرز زمینی نیز بازگشایی شود.
بر همین اساس هم‌اکنون با وجود اینکه سازمان حج و زیارت اقدام به ثبت‌نام سفر زمینی به عتبات کرده بود، به دلیل نامشخص بودن وضعیت مرزهای زمینی، ثبت‌نام قطعی را برای کاروان‌های زمینی پیش‌بینی نکرده است. همچنین ستاد عتبات دانشگاهیان نیز به دلیل اینکه مرزهای زمینی از اول شعبان بازگشایی نشد و بسیاری از زائران در کاروان‌های نیمه دوم اسفند برای سفر زمینی عتبات نام‌نویسی کرده بودند، اعزام دانشگاهیان به عتبات به صورت زمینی را منتفی اعلام کرد.
با این روند به نظر می‌رسد طرف عراقی مرزهای زمینی با ایران را در نیمه شعبان سال جاری (۲۷ اسفندماه) نیز بازگشایی نخواهد کرد و زائران باید همچنان منتظر بمانند.
با این وجود، در صورت بازگشایی مرز زمینی با عراق و برقراری سفرهای زیارتی زمینی، طبق توافق صورت گرفته با طرف عراقی دیگر ویزای زیارتی صادر نمی‌شود و زائران به صورت لیستی و مانیفستی از طریق مرزهای زمینی عازم عتبات می‌شوند.
به گزارش فارس، مرز زمینی با عراق از همان اواسط سال ۹۸ به دلیل ناآرامی‌ها در عراق بسته بود و بهمن سال ۹۸ با محدودیت‌هایی اعزام‌های زمینی برقرار شد اما کمتر از ۱۰ روز با شیوع کرونا نه تنها مرزهای زمینی بلکه مرزهای هوایی به عراق هم بسته شد و هیچ کاروانی به عتبات اعزام نشد. سفرهای رسمی به عتبات از آذرماه سال جاری مجدد برقرار شد و زائران فقط به صورت هوایی امکان تشرف به عتبات را دارند. هم‌اکنون سفرهای عتبات فقط به صورت هوایی در حال انجام است و زائران با هزینه هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان با کاروان‌های زیارتی سازمان حج و زیارت به عتبات اعزام می‌شوند. همچنین هزینه سفرهای نوروزی به عتبات که از ۲۴ اسفندماه آغاز می‌شود، هنوز مشخص نیست. اما با توجه به وضعیت پروازها و تکمیل شدن ظرفیت بسیاری از هتل‌ها، بالا رفتن این هزینه دور از انتظار نیست.
