به گفته مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی، فنی و زیستمحیطی ساتبا، اگر رقم یکهزار و ۵۰۰ ریال با نرخ تورم شاخص (CPI) بهروزرسانی کنیم، به رقم تقریبی سههزار و ۳۰۰ ریال خواهیم رسید که در این صورت منابع مالی صرفهجویی شده ناشی از عدم انتشار آلایندهها از نیروگاههای تجدیدپذیر نزدیک به پنجهزار و ۳۰۰ میلیارد ریال برآورد میشود.
صمدی درباره محل قانونی تامین این منبع مالی برای تجدیدپذیرها گفت: در حال بررسی قوانین و آیین نامههای بالا دستی هستیم تا در صورت تعیین نرخ جدید هزینههای زیستمحیطی، پیشنهاد این رقم در لایحه قانون بودجه سال ۱۴۰۱ طرح شود و پیشبینی میشود منابع مالی لازم از محل عوارض آلایندگی وصول شده از محل یک درصد از قیمت فروش تبصره یک ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده تامین شود.
مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی ساتبا اظهار داشت: به طور قطع لحاظ کردن همه مزایای نیروگاههای تجدیدپذیر میتواند گام موثری در تامین منابع مالی لازم برای حمایت از این صنعت دوستدار محیط زیست و پاک باشد که در نهایت منجر به افزایش سهم آن در سبد انرژی کشور خواهد بود.
وی درباره اثرات زیست محیطی و اجتماعی این آلایندهها افزود: از آثار زیستمحیطی و اجتماعی این آلایندهها در مراجع بینالمللی تحت عنوان Social Costs یا Externalities نام برده میشود. بهعبارت دیگر آلودگی هوا موجب سوزش چشم، افزایش بیماریهای تنفسی و ریوی، کاهش طول عمر، تخریب نمای ساختمانها و بناهای تاریخی، مصرف بیشتر مواد شوینده و پاککننده و غیره شده و از این طریق هزینههای پنهان را به جامعه تحمیل میکند و علاوه بر آلایندههای هوا، آلودگی آب و حتی خاک نیز مطرح بوده و دارای اثرات زیستمحیطی گستردهای هستند.
صمدی خاطرنشانکرد: در سیستم قیمتگذاری واقعی یک کالا در بازار، باید ارزش همه عوامل و مواد مصرفی و همچنین ارزش محصولات اصلی و جانبی تولیدی لحاظ شود، یعنی همانطور که در محاسبه قیمت برق تولیدی از نیروگاههای حرارتی به هزینه سوخت مصرفی و نیروی انسانی توجه میشود باید به خسارت ناشی از آلایندگی نیز توجه کرد که نیروگاههای تجدیدپذیر فاقد این هزینهها هستند.
وی با بیان اینکه کمّی کردن هزینههای زیستمحیطی کار پیچیدهای است، گفت: در علم اقتصاد محیط زیست، مطالعات بسیاری در این زمینه انجام شده و پژوهشگران و دانشمندان این حوزه از روشهای متفاوتی به ارزشگذاری مواهب زیستمحیطی و هزینه تخریب آنها پرداختهاند که از آن جمله میتوان به روش هزینه تمایل به پرداخت (WTP) و هزینه جبران خسارت اشاره کرد.
مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی ساتبا درباره مبنای قانونی این منبع درآمدی تجدیدپذیرها، گفت: قانون بالادستی این موضوع ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف است که در تبصره «ت» ماده یک آییننامه اجرایی ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی آمده است «صرفهجویی حاصل از کاهش انتشار آلایندهها و مصرف آب، میزان کاهش هزینههای زیستمحیطی و اجتماعی که به دلیل استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک و کاهش انتشار آلایندههای محلی و جهانی و کاهش مصرف آب به دست میآید و رقم آن توسط سازمان حفاظت محیطزیست با همکاری سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تعیین میشود».
صمدی اضافهکرد: بر این اساس، سازمان حفاظت محیطزیست با همکاری سازمان مدیریت و برنامهریزی این نرخ را در سال ۱۳۹۵ مبلغ یکهزار و ۵۰۰ ریال بر کیلووات ساعت تعیین کردند اما تاکنون نرخ جدیدی اعلام نشده است.
وی با بیان اینکه در آغاز سال ۱۴۰۰ ساتبا تفاهمنامهای را با سازمان حفاظت محیطزیست مبادله کرده است، گفت: یکی از بندهای این تفاهمنامه، همکاری و پیگیری در تعیین نرخ جدید هزینههای زیستمحیطی است که امیدوارم با تعامل خوب بین دو سازمان و همچنین همکاری امور انرژی سازمان برنامه و بودجه این امر هر چه زودتر محقق شود.
پیشتر رییس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری برق ایران گفت: یک هزار و ۵۰مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا پایان دولت دوازدهم راه اندازی خواهد شد.